Radyoaktif Madde

Radyoaktif Madde Taşımacılığı

ADR / Sınıf 7 ve alt gruplarının oluşturduğu maddelerdir. Sınıfın alt grupları, radyoaktif maddenin kimyasal ve fiziksel durumuna göre sınıflandırılır. Tehlikeli madde sınıfına giren radyoaktif madde taşımacılığı için ADR anlaşması kapsamında, Radyoaktif Maddenin Güvenli Taşınması Yönetmeliği hükümleri gereği taşıt ve sürücü belgelerini karşılamanın yanı sıra 5434 sayılı kanun gereği Atom Enerji Kurumundan izin alınması şartı bulunmaktadır. Hükümlülükleri karşılamayan veya eksik yapan taşımacılara, AEK’in doğrudan müdahale etme hakkı bulunmaktadır. Radyoaktif maddelerin yaşayan canlılara ve çevreye vermiş olduğu büyük zararlardan ötürü, ek tedbirler alma ihtiyacı doğurmuştur. Türkiye, tehlikeli maddelerin karayolu üzerinden taşınmasını güvenli hale getirmek için imzalanan ADR kararı kapsamında yer alır.

Sınıf 7 Radyoaktif Madde Eğitimi

Sınıf 7 Radyoaktif MaddeSınıf 7 muhtevasında radyoaktif özelliğine haiz malzemelerin taşınmasına dair bir uzmanlık eğitimidir.

ADR/SRC 5 Temel eğitimi alan sürücüler 8 saatlik radyoaktif madde taşımacılığı üzerine uzmanlık eğitimi alırlar. Kursumuz Sınıf 7 Radyoaktif madde üzerine eğitim vermeye yetkilidir.

Radyoaktif madde taşımacılığı hususları, maddenin yüklenmesi, taşınması ve boşaltılmasından, sürücülerin almış olduğu mesleki yeterlilik ve taşıma yapan aracın özelliklerine kadar geniş bir kapsamdır. Diğer tehlikeli madde taşımacılığına ek tedbirler gerektiren durumlar vardır. Radyoaktif madde taşımacılığı yapması gereken kişilerin Src 5 belgesi sahibi olması gerekir. Ancak bunun için öncelikle Src3 ve Src4 belgelerini alma şartı bulunmaktadır. Src3 ve Src4 belgelerinin muafiyet şartları Src5’i kapsamaz.

Sınıf7 kapsamında yer alan radyoaktif madde taşımacılığı yapan araçların hava şartları ve zorunlu güzergâh dışında 200 metreden daha uzun olan tünellere girişleri yasaktır. 85/9727 sayılı Bakanlar Kurulu kararı, Radyoaktif maddelerin güvenli taşınması yönetmeliğini karar bağlamıştır.

RADYOAKTİF NEDİR?
Radyoaktivite, bazı maddelerin atomlarının bozunarak parçacık veya enerji
yaymasıdır. Radyoaktiviteyi 1896 yılında Fransız fizikçi H. Becquerel keşfetti.

Radyoaktif Maddelerin Güvenli Taşınması

Güvenli Taşınma

Radyoaktif maddelerin güvenli taşınması için yürürlüğe giren Radyoaktif Maddenin Güvenli Taşınması Yönetmeliği, radyoaktif maddeleri taşıyan araçların ve sürücülerin sahip olması gereken yeterlilikleri kapsar. İlgili kanun gereğince belgesiz araç ve sürücülerin tehlikeli madde taşımacılığı yapması yasaktır. ADR’nin kararları gereği radyoaktif maddenin paketlenmesini istenilen koşullarda yapamayan, gerekli önlemleri almayan ve yetersiz belgesi olan kişilerin taşımacılık yapması mümkün değildir ve tespiti halinde araç bağlama cezasında yüklü idari para cezasına kadar çeşitli yaptırımlar uygulanır.

Endüstri ve tıp alanında genişleyen radyoaktif madde kullanımı, taşımacılığın gelişmesine ve kontrol mekanizmasının buna nispeten büyümesine sebep olmuştur. Türkiye’de yaklaşık 80 firmada Türkiye Atom Enerjisi Kurumu tarafından alınmış Ulusal Mevzuat ve UBAK lisansı mevcuttur. Bu belgelerin teminatını sağlayan firmalar, yurtiçi ve uluslararası karayollarında taşımacılık yapabilme yetkisine sahiptir.

Sınıf 7 Radyoaktif Malzemeler

Bu maddeler özel kaplar içerisinde bir yerden bir yere nakledilirler. Kapların mutlaka hasarsız bir yapıda olması gerekmektedir.

  • Personel mahallinden,
  • Besin maddelerinden,
  • Banyo edilmemiş filmlerden,
  • İlaçlardan,
  • Kimyasal maddelerden uzağa istif yapılmalıdır.

Radyoaktif Madde İşareti

Aktivite dereceleri bakımından 3 gruba ayrılırlar;

  • Sınıf 7.1
  • radyoaktif 7-1
  • Sınıf 7.1
  • radyoaktif 7-2
  • Sınıf 7.1
  • Radyoaktif 7-3

Radyoaktif Maddelerin Güvenli Taşınması Yönetmeliği

Radyoaktif maddelerin güvenli taşınması yönetmeliği, Amaç, Kapsam ve Tanımlar, Genel Hükümler, Aktivite Sınırları, Taşıma Koşulları, Paketlenme Koşulları, Test Yöntemleri, Resmi İşler ve Son Hükümleri kapsar.

Radyoaktif maddelerin güvenli taşınması yönetmeliği, 85/9727 sayılı radyasyon güvenliği tüzüğü Bakanlar Kurulu Kararı ile yükümlülük altına alınmıştır. İlgili kanun hükümleri, radyoaktif maddelerin üretimi de dahil, taşınması, boşaltılması ve alıcıya teslim edilmesine kadar olan aşamalarını kapsamaktadır. Bu tip maddeler, yalnızca izin verilen özel nitelikli maddeler içerisinde taşınabilir ve kesin suretle hasarlı taşıma kapları kullanılamaz.

Bu kapsamlar altında, radyasyon güvenliği sağlanmak amaçlanmıştır ve yönetmelikte Uluslararası Atom Enerjisi’nin Safe Transport of Radioactive Material (Radyoaktif Maddelerin Güvenli Taşınmasına İlişkin Yönetmelikler) mevzuatı esas alınmıştır. Bu güvenlik tedbirleri kapsamında meydana gelebilecek tehlikelere ilişkin kurum konuya ilişkin bilgi talep edebilir ve uygulama biçimine müdahil olabilir.

Radyoaktif maddelerin taşınmasında ve yüklemesinde yer alan işçiler, radyasyona maruz kalması kapsamında başlarına gelecekler ve çeşitli güvenlik konularında eğitim almak zorundadır. Radyasyon güvenliği kapsamında, kişilerin maruz kalabilecekleri radyasyon seviyesi periyodik olarak değerlendirmeye alınır. Radyoaktif maddeler taşıyıcılardan belli uzaklıkta kalmalı ve yıllık alacakları radyasyon miktarı, izin verilenin üzerinde olacak şekilde olamaz. Taşıma yapan araçların zırh kalınlığı ve sızdırmazlık ölçümleri belirli seviyenin altında olmamalıdır ve bildirilen maddeler dışında yer alan maddelerin taşınmasına izin verilmez. Taşıyıcıların taşıma belgelerini yanlarında bulundurması gerekir.

Terimler ve kısaltmalar
Madde 2 – Bu Tüzükte geçen terimlerin ve kısaltmaların anlamları aşağıda belirtilmiştir :
A – İyonlaştırıcı radyosyonlar, maddesel ortamdan geçerken onunla etkileşerek iyon çiftleri oluşturabilen X ışını,
gamma ışını gibi elektromanyetik ışınlarla, kinetik enerjileri olan yüklü parçacıklar, ağır iyonlar ve serbest nötronlar gibi
tanecik karakterli ışınımlardır.
Ses dalgalarıyla, elektromanyetik spektrumun morötesi ve daha büyük dalga boylu bölgesi, bu tanımın kapsamı
dışındadır.
Bu Tüzükte iyonlaştırıcı radyasyon terimi yerine radyasyon sözcüğü kullanılmıştır.
B – Radyoaktivite birimleri, Curie (Ci) ve Becquerel (Bq) dir:
1 – 1 Curie, saniyede 3,7×10 üzeri on parçalanma veren radyoaktif madde miktarıdır.
2 – 1 Becquerel, saniyede bir parçalanma veren radyoaktif madde miktarıdır.
1 Becquerel, 2,7×10**(-11)Curiedir.

Twitter adresimiz: https://twitter.com/srcbelgesi2